با همکاری دکتر حامد حاتمی

راهکارهای کلیدی برای انتخاب رشته کنکور رشته علوم تجربی
بررسی دلایل انتخاب، شرایط تحصیلی و آینده شغلی رشته‌های داروسازی، دندان‌پزشکی و پزشکی

پزشکی، داروسازی یا دندان پزشکی؟
هفته های میانی مردادماه، روزهای پر التهابی برای داوطلبان کنکور و خانواده های آنهاست. نتایج اولیه کنکور سراسری منتشر شده است و حالا داوطلبان باید بر اساس رتبه و تراز علمی، آینده خود را در یک فرمیک صفحه ای انتخاب رشته رقم بزنند.
طبیعی است تمامی داوطلبان تلاش کنند بر اساس جستجو، شناخت قبلی و پرسش و پاسخ از افراد تحصیل کرده در رشته های گوناگون، شرایط و دورنمای شغلی هر یک از رشته ها را بررسی کنند و تا بتوانند بهترین انتخاب ها را برای رشته تحصیلی و شهر دانشگاهی خود برگزینند.
از آنجا که بسیاری از داوطلبان کنکور، آشنایی کامل و صحیحی از رشته های تحصیلی دانشگاهی ندارند، تیم مد اپل تصمیم دارد دانسته های خود در زمینه رشته های شاخه علوم تجربی را با داوطلبان این رشته در کنکور به اشتراک بگذارد.
ذکر این نکته در همین ابتدا لازم است که پیشنهادهای ما حاوی نکات صریح، شفاف و صادقانه ایست که بر اساس اشرافمان از شرایط کاری و تحصیلی رشته های مختلف شاخه علوم پزشکی و بدون در نظر گرفتن ملاحظات معمول تحصیل کردگان این رشته ها به شما ارایه خواهد شد.

برای تحصیل در هر یک از رشته های اصلی گروه علوم تجربی، یعنی پزشکی، داروسازی، دندان پزشکی و دام پزشکی شرایط زیر را دارا باشید:

۱- پزشکی را انتخاب کنید اگر:
جزو علاقمندان “ز گهواره تا گور دانش بجوی” هستید و برای ماراتون تحصیلی آماده اید.
حس انسان دوستی و اجتماعی بالایی دارید و از کمک به دیگران در بدترین شرایط زندگی شان لذت می برید.
می توانید (یا می خواهید) با اقشار مختلف مردم از اقشار فرهیخته تا اقشار کم سواد ارتباط برقرار کنید.
دانش آموختن برای شما بسیار مهم است و فکر می کنید علم بهتر از ثروت است.
دوست دارید مورد اعتماد مردم باشید و در مقابل سبک زندگی خود را به زندگی خاص پزشکان با استرسها و فراز و نشیبهایش تغییر دهید.

۲- دندان‌پزشکی را انتخاب کنید اگر:
می خواهید دوران تحصیلی راحتی را سپری کنید
ساده‌تر از هر رشته دیگری به مدرک دکترا دست یابید
توانایی خوبی برای برقراری ارتباط با بیماران دارید
از مشکلات اسکلتی مانند کمر درد و آرتروز گردن هراسی ندارید
باید در کنار داشته‌های علمی، جسارت و قدرت تصمیم‌گیری آنی داشته باشید

۳- داروسازی را انتخاب کنید اگر:
تمایل زیادی به سر و کله زدن با بیماران ندارید.
مهارتهای بازاریابی و فروش خوبی دارید.
به مدیریت اقتصادی و روابط تجاری علاقه دارید.
در حفظیات و به خاطر سپاری قوی هستید.
تناسب آموخته هایتان با آنچه که در شغلتان انجام می دهید چندان برایتان مهم نیست.
دوست دارید به جای جسم یا فکرتان، بیشتر سرمایه تان درگیر شغلتان باشد.

در هنگام تحصیل در این رشته ها، چنین شرایطی خواهید داشت:
۱- پزشکی
- باید درس بخوانید، شوخی هم نداریم. چون حجم درسها بالاست.
-در مقاطع مختلف امتحانات متفاوتی خواهید داشت:
اولش علوم پایه است، خیلی شبیه رشته های دانشگاهی دیگر، فقط سر کلاس می روید و گاه به آزمایشگاههای مختلف عملی سر می زنید. درسها بصورت ترمی هستند و امتحان پایان ترم و اینجور چیزها…
بعد از دو سال و نیم امتحان جامع علوم پایه دارید (داروسازی و دندانپزشکی هم چنین امتحانی دارند)
بعد از علوم پایه وارد مقطع فیزیوپاتی می شوید و به مدت یکسال کورسهای مختلفی (مثلا کورس قلب، کورس کلیه و …) خواهید داشت که با امتحانات ماهانه همراه است.
بعد از فیزیوپاتولوژی وارد مقطع استاجری (اکسترنی) خواهید شد که دو سال است. در این دو سال وارد بخش ها می شوید و در یک برنامه زمانی تمام بخشهای بیمارستانی را یکی یکی می گذرانید و درسهای تئوری و عملی مربوطه را می خوانید، گهگاه کشیک های سبک و مختصری هم خواهید داشت.
بعد از سال ۶ باید امتحان پره انترنی بدهید. در این امتحان از هر چه بعد از امتحان علوم پایه خوانده اید سوال خواهد آمد. این آزمون تستی و تقریبا شبیه کنکور است. با کسب حداقل نمره قبولی (تقریبا پاسخ به نیمی از سوالات) وارد اینترنی می شوید.
اینترنی هم حدود یک سال و نیم است. هر روز صبح بیماران را ویزیت می کنید، و در جلسات مختلف آموزشی شرکت می کنید، کشیکها هم شروع می شوند که با توجه به دانشگاه و بخش های بیمارستان و تعداد اینترنها، ممکن است بین ۵ تا ۱۰ شیفت در ماه باشند. (گاه بیش از ۱۰ شیفت) در این کشیکها شما باید بخش یا بیمارانی که به شما سپرده می شوند را مدیریت کنید. در دانشگاههایی که رزیدنت (دانشجوی دوره تخصصی پزشکی) دارند، شما در شیفتها زیر نظر رزیدنت فعالیت می کنید.

۲- دندان پزشکی
- با خون و مرگ و زندگی تماس نزدیک ندارید
- چه در دوران تحصیل و چه دوران کار، شیفت شب و کشیک اجباری ندارد، مگر اینکه خودتان بخواهید!
- پس از دو سال فراگیری مباحث عمومی پزشکی، کم کم دروس شما محدود به نواحی دهان و سر و گردن می‌شود
- از سال سوم وارد فعالیت‌های کلینیکی می‌شود و در سال‌های چهارم تا ششم مهارت های خود را حین کار روی دهان بیمار می‌آزمایید و بر آن می‌افزایید
- در طول تحصیل مهارت‌های ارتباط با بیماران را فرا می گیرید اما تا تبدیل شدن به یک دندان‌پزشک ایده‌آل راه درازی باید طی کنید
- خطر دردهای مفصلی و عضلانی از همان دوران تحصیل شما را تهدید می‌کند
- خطر ابتلا به بیماری‌های عفونی و واگیردار در این رشته کمتر از رشته پزشکی نیست و باید هنگام کار درمانی بسیار احتیاط کنید
- ارتباط با بیمار همیشه جذاب نیست و گاه با برخوردهای نامعقول، عجیب و تاسف‌انگیز از دیگران مواجه خواهید شد

۳- داروسازی
- با خون و مرگ و زندگی تماس نزدیک ندارید
- چه در دوران تحصیل و چه دوران کار، شیفت شب و کشیک اجباری ندارد، مگر اینکه خودتان بخواهید!
- از سال‌های پایانی تحصیل اجازه کار رسمی در داروخانه را دارید
- با بیمار و مراجعین سر و کار چندانی ندارید. این وظیفه را همکاران داروخانه بر عهده دارند
- الزاما باید به درس‌های مشتق شده از شیمی علاقه وافر داشته باشید
- جذابیت دوران تحصیل در این رشته به اندازه رشته رشته پزشکی و دندان‌پزشکی نیست
- دنیای یک دانشجوی داروسازی به کلاس درس و آزمایشگاه محدود می‌شود و خبری از ارتباط با بیمار و کادر درمانی نیست

آینده شغلی هر یک از رشته های زیر به ترتیب زیر پیش بینی می‌شود:
اول از همه بهتر است بدانید که آینده شغلی در هر کدام از رشته ها کاملا وابسته به سیاستگذاری های کلان کشوری دارد. همانطور که می دانید، وضع شغلی این رشته ها در سالیان گذشته تغییر کرده و ممکن است در آینده هم تغییراتی داشته باشد. آنچه که ما می گوییم فقط برآوردی است با فرض تداوم شرایط فعلی

۱- پزشکی
آینده شغلی در پزشکی بصورت واضحی در دو دسته قابل بررسی است:: آینده شغلی کسانی که ادامه تحصیل می دهند و به مقطع تخصصی وارد می شوند و آینده شغلی کسانی که به هر دلیل در مقطع دکترای پزشکی می مانند.
گروه اول در حال حاضر تفاوت واضحی از نظر شرایط اقتصادی و اجتماعی و شغلی با دیگر مشاغل دارند و نیازی هم به بحث در این مورد نیست. هرچند در بین رشته های مختلف تخصصی هم وضع درآمد و سختی کار متفاوت است.
در مورد گروه دوم، متاسفانه در سالهای اخیر به دنبال عدم افزایش حق ویزیت متناسب با تورم و به دنبال اجرای طرحهای بی شمار و معمولا بی سرانجام در عرصه بهداشت و درمان، شرایط شغلی قدری سخت تر شده است. به نظر می رسد پزشکان بیشتر فشار را در زمینه نابسامانی های اقتصادی و مدیریتی عرصه درمان تجربه می کنند.
البته ممکن است در آینده طرحهایی نظیر پزشک خانواده و سیستم ملی سلامت و یا اعطای مجوزهایی از قبیل تاسیس مراکز درمان اعتیاد و مراکز پوست و زیبایی، تاثیراتی در این وضع داشته باشند. تاثیراتی که مطمئن نیستیم مثبت خواهند بود یا منفی.

۲- دندان پزشکی
- در حالی که طی هشت سال اخیر تعداد دانشکده‌های دندان‌ئزشکی از پانزده به پنجاه واحد رسیده است و سالانه حدود هزار نفر با مدرک دکترای دندان‌پزشکی از دیگر کشورها به ایران باز می‌گردند، آیا می‌توان به آینده شغلی کسی که پنج تا شش سال دیگر در این رشته دانش‌آموخته می‌شود، خوشبین بود؟
- هرچند امروزه دندان‌پزشکی انتخاب اول بسیاری از داوطلبان کنکور باشد اما به نظر می‌رسد طی سال‌های آینده فرصت‌های شغلی در شهرهای بزرگ دیگر وجود نخواهند داشت.
- مورد استثنا برای موارد بالا کسانی هستند که والدین یا بستگان دندان‌پزشک دارند و می‌توانند از موقعیت شغلی و بیمار مطب انها استفاده و به روایتی سوءاستفاده کنند!
- با آنکه بسیاری از مردم با یک ضرب و تقسیم ساده درآمد یک دندان‌پزشک را بسیار بالا می‌دانند اما بدون تعارف، اگر توانایی انجام کار صحیح و برقراری ارتباط با بیمار را نداشته باشید، روی درآمد بالا حساب نکنید
- بسیاری از خانم های دندان‌پزشک تجربه خوشایندی از کار برای بیماران غیر همجنس، مخصوصا در مناطق پایین شهر و با فرهنگ پایین ندارند
- هنوز هم نگاه بسیاری از مردم به دندان‌پزشک مرد با زن متفاوت است. البته برخی افراد برای این تفاوت دید، دلایلی محکمی هم دارند!
- اعتماد به نفس کاذب و دور افتادن از دانش روز، به راحتی از شما یک دندان‌پزشک پر خطا و کم کیفیت می‌سازد. هرچند ممکن است بیمارانتان خیلی دیر متوجه این موضوع شوند

در این صفحه می‌توانید اطلاعات اماری جالبی را درباره تعداد دانشکده‌های دندان‌پزشکی و مقایسه ظرفیت پذیرش رشته دندان‌پزشکی دانشکده‌های دولتی و آزاد طی سال ۹۲ تا ۹۴ بخوانید.

۳- داروسازی
- احتمالا داروسازان از پزشکان عمومی و دندان پزشکان شرایط مهاجرت راحت تر دارند
- در دو سال آخر تحصیل اجازه کار در داروخانه، به شکل محدود دارند
- در صورت تاسیس داروخانه، بدون نیاز به حضور، درآمدزایی خواهید داشت
- هیچ نیازی به ارتباط با بیمار نیست
- در برخوردهای نادرست و دور از ادب، حاشیه امن‌تری نسبت به رشته پزشکی و دندان‌پزشکی دارید
- آرام آرام بر تعداد تخصص‌های این رشته افزوده می‌شود و تا زمان دانش‌آموختگی دانشجویان تازه وارد به این رشته احتمالا هم بر تعداد و هم ظرفیت انها افزوده خواهد شد
- فرصت‌های شغلی در موسسات پژوهشی و کارخانه‌های تولید دارو و محصولات بهداشتی پزشکی روز به روز افزایش می‌یابد