مهار شیطنت‌های کودکانه

یکی از اختلالات رفتاری شایع کودکان، ADHD یا اختلال بیش فعالی و فقدان توجه است که در اکثر مواقع والدین کودک مستأصل می‌شوند و رفتارهای کودکانشان را خارج از کنترلشان می‌پندارند. اگر شما نیز خود را یکی از آن والدین درمانده می‌دانید با ما همراه شوید تا بتوانید شیطنت و رفتارهای تحمل ناپذیر کودکتان را مدیریت و کنترل نمایید.

 

همان‌طور که می‌دانید کودکان بیش فعال بدون فکر کردن رفتار می‌کنند، بیش از اندازه فعالند و در تمرکز کردن مشکل دارند. این کودکان بر خلاف عقیده والدینشان که فکر می‌کنند آن‌ها به قصد و برای دست انداختن والدینشان رفتارهایی نامناسب انجام می‌دهند، متوجه انتظارات والدینشان می‌شوند اما به خاطر درون نا آرام و پر تلاطمشان نمی‌توانند آرام باشند و برای انجام خواسته‌ها و انتظارات والدینشان دقت کنند و به جزئیات توجه کنند. با کاربست صحیح راهبردهای ذیل می‌توانید به کنترل دلخواه خود در این باب دست یابید.

- محیط خانه را برای کودکتان آرام و بدون تنش کنید. اکثر کودکان در پاسخ به حالات اضطرابی و هیجانی موجود در خانه چنین رفتارهایی را مرتکب می‌شوند.

- برای کودک بیش فعال خود برنامه ریزی کنید و زمان بندی خاصی را برای انجام هر کاری در نظر بگیرید و در این چارچوب رفتاری و زمانی کوچک‌ترین قصور و کوتاهی فرزندتان را نپذیرید. مثلاً، اگر قرار است در روز تنها یک ساعت بازی رایانه‌ای داشته باشد به او یادآوری کنید که فقط 5 دقیقه تا پایان زمان مشخص شده وقت دارد و پس از اتمام آن زمان، دیگر اجازه بازی نخواهد داشت. بدین طریق به مرور زمان شما خواهید توانست به او یاد دهید و او را عادت دهید که چگونه بتواند خود را با شرایط زمانی موجود سازگار کند و از اتلاف وقت و کمبود وقت و ناراحتی متعاقب آن جلوگیری نماید.

نکته: در ابتدای اجرای این برنامه، برای وارد نشدن فشار و استرس به کودک، فرصت‌های زمانی لازم برای انجام کارها را خیلی محدود نکنید که کودک نتواند از عهده انجام آن‌ها بر نیاید.

نکته: به کودک خود تفهیم کنید، او خود مسئول انجام و سازماندهی کارهای شخصی و وظایف محوله است و انتظار کمک و یاری از سوی شما را نداشته باشد. حتی زمانی که در تنگنای زمانی نیز قرار می‌گیرید، فراتر از آن محدوده زمانی مقرر شده، به کودک وقت ندهید و به عهد خود وفادار بمانید تا او را عادت دهید که بایستی خود بتواند از عهده سر و سامان بخشیدن به کارهایش بر آیید و برای انجام کارها به شما متکی نباشد و روی کمک شما حسابی باز نکند.

مقایسه رفتار درست و غلط را به خود کودک واگذار کنید و در صورت عدم توانایی او در این مقایسه، وارد عمل شوید و در این مهم او را یاری دهید.

- رعایت و پیروی از قوانین را به او گوشزد کنید و به او یادآور شوید اطاعت از آن قوانین لازم و ضروری است. برخی از والدین نا آگاه، به اشتباه فهرستی از نبایدهای رفتاری را در اختیار کودک قرار می‌دهند و هرگز نتیجه دلخواه را نیز کسب نمی‌کنند، لذا برای موفقیت در انجام این طرح بهتر است به تدریج آن هم با کارهای کوچک و آسان شروع کنید و تدریجاً به جزئیات رفتاری بپردازید.

نکته: در صورت پیروی از قوانین، کودک را تشویق کنید و به طور غیر مستقیم قانون دیگری را وارد چرخه رفتاری کنید. اما در صورت نافرمانی، او را تنبیه یا سرزنش نکنید بلکه با او قرار دیگری بگذارید و یا از یک قرارداد نشانه‌ای استفاده کنید. مثلاً به او بگویید اگر در مهمانی شلوغ کنی من سرفه خواهم کرد تا تو متوجه اشتباهت شوی و رفتارت را اصلاح کنی.

نکته: نکات منفی و اشتباهات او را مرتب یادآور نشوید، ذکر رفتارهای مثبت و درست بیشترین تأثیر درمانی را دارد. برخی از والدین بی درنگ و پیوسته حتی کوچک‌ترین اشتباهات کودک را تذکر می‌دهند و در مقابل رفتارهای مثبت و صحیح او را نادیده گرفته و تحسین نمی‌کنند. بهتر است رفتارهای پسندیده او تشویق کنید و در آن زمان رفتارهای مثبت دیگر متناسب با آن رفتار را به طور غیر مستقیم به او یادآوری کنید.

پیش فعالی در کودکان

نکته:

مقایسه رفتار درست و غلط را به خود کودک واگذار کنید و در صورت عدم توانایی او در این مقایسه، وارد عمل شوید و در این مهم او را یاری دهید.

- به او مسئولیت دهید و در حد توانش از او انتظار داشته باشید. در صورت محول کردن وظیفه‌ای به کودک بهتر است او را برای اتمام آن کار تشویق کنید و با لحنی دوستانه و با احترام از او بخواهید کارش را به پایان برساند و آن را نیمه کاره نگذاشته و به کار دیگری نپردازد.

- برخی از والدین در برابر رفتار چنین کودکانی ساده اندیشند و به طرز ناموجهی برخورد می‌کنند و حربه مقابله خود را انتقاد، سرزنش، غر زدن، یادآوری رفتارهای اشتباه کودک و در بسیاری از موارد تنبیه بدنی قرار می‌دهند. به جای این روش تربیتی نادرست، توصیه می‌شود رفتارهای مثبت او را مورد توجه قرار دهید، بسیار او را در آغوش گرفته و نوازش کنید و رفتارهای صحیح او را تشویق کرده و مورد توجه قرار دهید. از آنجایی که این کودکان بسیار نیازمند توجه والدین و اطرافیان هستند و غالباً نیز از این ستایش محروم هستند، توجه و مورد اهمیت قرار گرفتن توسط اطرافیان علی‌الخصوص والدین و دیگر اعضای خانواده می‌تواند کلید رهگشا و انگیزه‌ای برای پیشرفت و بهبود او باشد.

- تغذیه کودک را تا حد امکان کنترل کنید و کمتر اجازه دهید از تنقلاتی چون شکلات، چیپس، پفک، ... و حتی غذاهای آماده و فست فود، ... تا حد امکان کمتر استفاده نمایند. مادران بهتر است در این زمینه خلاقیت نشان داده و مطابق میل و دلخواه کودک و با تزئینات کودکانه غذاهایی سالم و مغذی تهیه کنند.

به نقل از : تبیان